Το πρώτο στοίχημα (από το 2010) ήταν να θεωρήσουμε όλα αυτά τα μέτρα ως αναγκαία λόγω των έκτακτων συνθηκών. Ότι δηλαδή, θα έχουν προσωρινή ισχύ και μόλις τα πράγματα βελτιωθούν, όλα θα γίνουν όπως πριν. Το σκεπτικό βασίστηκε στη θεωρία “δεν υπάρχει άλλη εναλλακτική” - από το Θατσερικό δόγμα "There Is No Alternative".

Έκτοτε έχει κυλήσει πολύ νερό στο αυλάκι, έχει κυλήσει πολύ αίμα, δάκρυα και ιδρώτας (που μας υποσχόταν ο Γ.Παπακωνσταντίνου), πολλή υποκρισία, πολύ γιαούρτι, πολύ ξύλο, πολύ δακρυγόνο, πολλές απολύσεις, πολλές αυτοκτονίες – μέχρι που σταματήσαμε να τις καταγράφουμε προσομοιάζοντας στην Ανατολική Γερμανία του '80 – καθώς στις πρόσφατες εκλογές επιλέξαμε τις φιλοευρωπαϊκές δυνάμεις.

Πράγματι, ΔΕΝ ΥΠΗΡΧΕ ΑΛΛΗ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ.

Υπό μια προϋπόθεση:
Ότι πρέπει να διατηρηθεί το σημερινό μαφιοζοκαπιταλιστικό μοντέλο, κατά το οποίο η αγορά είναι “ελεύθερη” (διάβαζε “αχαλίνωτη”) ΕΚΤΟΣ από τους τομείς που δεν συμφέρει τις ελίτ να είναι, πχ τραπεζικά, μιντιακά και λοιπά επιχειρηματικά καρτέλ. Εν ολίγοις, όλοι οι άλλοι πρέπει να είμαστε εν δυνάμει υπό χρεωκοπία, προκειμένου να μην χρεωκοπούν οι 3 αυτές κατηγορίες. Η αγορά πρέπει να παραμείνει αχαλίνωτη μόνο ως προς τα εργασιακά δικαιώματα. Ότι πρέπει το 50% του παγκόσμιου πληθυσμού να εξακολουθήσει να κατέχει το 1% του παγκόσμιου πλούτου.

Ναι έχεις δίκιο, λαϊκίζω. Τί στατιστική είναι αυτή; Βάζουμε τους Αμερικάνους στην ίδια στατιστική με τους Κινέζους και τους Νιγηριανούς και βγάζουμε ένα μέσο όρο; Έτσι κι αλλιώς, ποτέ δε δίναμε δεκάρα για το τί συμβαίνει στα 3/4 του πλανήτη.

Οπότε, ορίστε, διορθώνω το παραπάνω στοιχείο: Το 50% των νοικοκυριών στις ΗΠΑ κατέχει το 1% του πλούτου. Εντάξει τώρα; Είδες όμως ρε παιδί μου κάτι συμπτώσεις, ε;

Το πιο αστείο είναι ότι όλο αυτό το πανηγύρι με την ΤΙΝΑ, και τα Μνημόνια πουλήθηκε στο τηλεοπτικό πανέρι ως “μεταρρύθμιση”. Είναι αυτές οι θετικά φορτισμένες λέξεις, όπως “ευέλικτος εργαζόμενος” ή “ελεύθερη αγορά” που λέγαμε πιο πάνω. Εσύ δεν θες να είσαι “ευέλικτος”; Τί θες να είσαι; Ξυλάγγουρο; Έτσι τώρα και η “μεταρρύθμιση”. Συνήθως αυτές τις θετικά φορτισμένες λέξεις είναι καλό να τις απογυμνώνεις και από το περιεχόμενό τους. Έτσι, βγαίνει ο Σαμαράς προεκλογικά και λέει “θα κάνουμε τις μεταρρυθμίσεις που χρειάζεται ο τόπος”, χωρίς βέβαια να αναλύει περισσότερο ούτε το περιεχόμενο, ούτε την στόχευση αυτών των μεταρρυθμίσεων, πόσο δε μάλλον, τα θύματα. Λες και οι “μεταρρυθμίσεις” είναι καλό πράγμα, ανεξαρτήτως περιεχομένου. Αν η Αριστερά είχε σωστά trolls στη Βουλή θα έβγαινε κάποιος να πει στο Σαμαρά ότι οι μεγαλύτερης κλίμακας μεταρρυθμίσεις παγκοσμίως γίνανε επί της πρώτης Κομμουνιστικής ηγεσίας της Σοβιετικής Ένωσης και αργότερα επί Μάο. Αλλά πού; Αυτοί κάθονται και ακούν το Σαμαρά να quotάρει Λένιν...

Οι "μεταρρυθμιστές" λοιπόν μας έφεραν – μεταξύ άλλων – το fast track, που επιτέλους μας φέρνει πιο κοντά στο νιγηριανό μοντέλο ανάπτυξης αλλά πέρασαν και ρύθμιση κατά την οποία ο εκάστοτε υπουργός εργασίας είναι αρμόδιος να ορίζει το ύψος του κατώτατου μισθού στον ιδιωτικό τομέα, παρακάμπτωντας τις διαπραγματεύσεις μεταξύ εργαζομένων και εργοδοτών. Μια ρύθμιση που θα έκανε κάθε βορειοκορεάτη αξιωματούχο να κοκκινίζει από ντροπή. (πηγή: http://www.efsyn.gr/?p=2100) Σημειωτέτον, αυτοί είναι οι ίδιοι τύποι που κατηγορούν την Αριστερά για κρατισμό και αντιευρωπαϊσμό και περνιούνται για υπέρμαχοι της “ελεύθερης αγοράς” έτσι;

Γίνανε και άλλα πολλά, αλλά αφενός ας μην τα πολυλέω, αφετέρου οφείλεις να τα ξέρεις και από μόνος/η σου.
Αφού κατάφεραν λοιπόν πρώτα να πείσουν τον κόσμο ότι η ψήφιση όλων αυτών των μέτρων επιβάλεται από τις συνθήκες έκτακτης ανάγκης που ζει η χώρα (για ορισμένα είπαν ότι θα είναι και προσωρινά, όπως πχ για το χαράτσι της ΔΕΗ, το οποίο λίγους μήνες μετά μονιμοποιήθηκε) τώρα περνάνε στο μεγάλο στοίχημα:

Να αποδεχτούμε τη νέα κατάσταση ως “κανονικότητα”. Πάει το παραμύθι των “έκτακτων συνθηκών”.

Πρέπει να αποδεχτούμε ως “κανονικότητα” το να έχουμε 25% ανεργία και να δουλεύουμε σε 4ωρες δουλειές των 250 ευρώ σε 3μηνο rotation ώστε να υπάρχει δίκαιη μοιρασιά της πείνας. Και να λέμε “πάλι καλά που κάποιοι παίρνουν έστω αυτά τα 586 ευρώ”. Δηλαδή τί θέλετε; Να αιματοκυλήσετε τη χώρα για 300 ψωροευρώ το μήνα; Ωραίοι πατριώτες!

“Κανονικότητα” να ζητάς για ρουσφέτι μια τρίμηνη σύμβαση με 480 ευρώ. Το “παράλογο” ήταν που ζήταγες για ρουσφέτι μια μόνιμη θέση με 1.200 ευρώ. Επ'ουδενί το ίδιο το ρουσφέτι δεν θεωρείται “παράλογο”, έτσι; Τα έλεγαν και προεκλογικά τα στελέχη της ΝΔ στο Κιλκίς (μετά το 1:30).

Εξίσου “κανονικότητα” να υπάρχουν ανά την επικράτεια 5.000 μετανάστες έγκλειστοι σε στρατόπεδα συγκέντρωσης (“κέντρα φιλοξενίας” είπαμε...) χωρίς επισκεπτήριο, χωρίς δίκη, χωρίς προσδιορισμένο μέγιστο χρόνο κράτησης, κρατούμενοι "υπό απέλαση" επ'αόριστον. Όχι τίποτα άλλο, να συνηθίζουμε στην ιδέα σιγά-σιγά, ιδιαίτερα οι πιο... άτακτοι.

Και επίσης είναι “κανονικότητα” να διαπομπεύεται ο κάθε ένας που συλλαμβάνεται από την αστυνομία με φωτογραφίες του στα ΜΜΕ (που πρόθυμα τις δημοσιεύουν). Ο καθένας; Όχι ο καθένας. Γιατί ευχαρίστως τα media θα δημοσιεύσουν σε ατμόσφραιρα Κολοσσαίου τις φωτογραφίες από τις οροθετικές ιερόδουλες (που σήμερα αθωώθηκαν και αποφυλακίστηκαν), αλλά θα το κάνουν για λόγους προστασίας του δημόσιας υγείας και μόνο. Ενώ για τους μπάτσους πρεζέμπορους του νομού Μαγνησίας δεν θα δούμε τις φωτογραφίες τους, καθώς εδώ δεν συντρέχει κανένας λόγος να προστατευτεί η δημόσια υγεία. Σωστά;

“Κανονικότητα” είναι το ότι οι μπάτσοι θα βασανίζουν κρατούμενους και ο πολιτικός τους προϊστάμενος πρώτα θα διαψεύδει, μετά θα απειλεί με μηνύσεις τις ευρωπαϊκές εφημερίδες που ανέδειξαν την είδηση και στο τέλος θα κάνει γαργάρα την υπόθεση, μπας και την ξεχάσουμε.

“Κανονικότητα” και το ότι θα συλλαμβάνεσαι αν βρεθούν στην κατοχή σου άδεια μπουκάλια μπύρας και θα πας για κακούργημα αν φοράς ένα κασκόλ για να φυλαχτείς από τα δακρυγόνα, αλλά θα αφήνεσαι ελεύθερος αν συλληφθείς με 60 έτοιμες εμπρηστικές βόμβες. Εφόσον είσαι φασίστας.

Και μετά από όλα αυτά, γιατί δεν είναι "κανονικότητα" το να χρεωθείς με κακούργημα (συνέργεια σε κλοπή) όταν διαμαρτύρεσαι για την κακοποίηση κλέφτη αφού εκείνος έχει ήδη ακινητοποιηθεί και συλληφθεί; Τί θες δηλαδή;

Ε λοιπόν, μέχρι τώρα δεν τα πάνε κι άσχημα. Έτσι όπως φαίνεται το πράγμα, είναι πολύ πιθανό να το κερδίσουν το στοίχημα, βασιζόμενοι στην τρομοκρατία μέσω ΜΜΕ και καταστολής που ασκούν και στο ραγιαδισμό (που ονομάζεται κατά περίπτωση "πατριωτισμός" ή "φιλότιμο"). Ούτως ή άλλως, τί είναι η “κανονικότητα” πέρα από όσα είσαι διατεθειμένος να αποδεχτείς προκειμένου να μη χαλάσεις την ησυχία σου;

Πες μου όμως τί γίνεται με εκείνα τα παιδιά που ενώ γεννιούνται "κανονικά", δεν ονειρεύονται "κανονικά";

 
Picture















*Ψήστης σε πανηγύρι στη βόρεια Ελλάδα. Στάμπα στο μπλουζάκι, το έμβλημα της Χούντας.


Έχει καταντήσει βαρετό και για μένα και -μάλλον- για όλους να διαβάζουμε αναλύσεις επί αναλύσεων πάνω στην ερμηνεία του ποσοστού της Χρυσής Αυγής. Όμως μου προέκυψε τώρα μια κουβέντα με φίλους και τα έβαλα σε μια σειρά, οπότε είπα να τα καταγράψω κι εγώ και ίσως έτσι να βάλω το λιθαράκι μου στο συλλογικό προβληματισμό.

Λοιπόν, ένα νεοναζιστικό κόμμα παίρνει 7% και ξαφνικά όλοι “σοκάρονται” και αναρωτιούνται:
α) Είναι η ψήφος στη Χρυσή Αυγή ψήφος αντισυστημική;
β) Είναι η ψήφος στη Χρυσή Αυγή αποτέλεσμα άγνοιας; (“Δεν ήξερε τί ψήφιζε ο κόσμος”)
γ) Είναι η ψήφος στη Χρυσή Αυγή αποτέλεσμα της αυξημένης εγκληματικότητας και φτώχειας;
δ) Είναι τελικά το 7% της ελληνικής κοινωνίας φιλοναζιστές;

Εδώ ισχύει αυτό που λένε και στις ψηφοφορίες στη Βουλή: ΝΑΙ ΣΕ ΟΛΑ.

Ωστόσο:
- Το (α) δεν είναι το κυρίαρχο, δε στέκει λογικά. Είναι απολύτως λογική μεν η επιθυμία μεγάλου μέρους του κόσμου να ψηφίσει αντισυστημικά, αλλά τότε θα είχε μοιραστεί αυτός ο κόσμος τυχαία και χαοτικά ανάμεσα σε πολλές επιλογές. Πώς τότε συμπτωματικά, οι δήθεν “αντισυστημικοί”, συντεταγμένα στράφηκαν στη Χρυσή Αυγή;
    Το κατά πόσο η Χρυσή Αυγή είναι αντισυστημική επιλογή το είδαμε όταν υπερψήφισε την εξαγορά της ΔΗΜΟΣΙΑΣ Αγροτικής Τράπεζας από την Τράπεζα Πειραιώς για ένα κομμάτι ψωμί.
    Επίσης το είδαμε χτες (30 Οκτ 2012), ημέρα ψήφισης του νομοσχεδίου για την αποκρατικοποίηση των ΔΕΚΟ (ΔΕΗ, ΕΥΔΑΠ κλπ) όταν οι βουλευτές της Κασιδιάρης και Παναγιώταρος πρωτοστάτησαν σε πογκρόμ εναντίον μεταναστών στη Μιχ. Βόδα και την Αχαρνών. Λες και το ξεπούλημα του δημόσιου πλούτου το προκάλεσαν οι μετανάστες.
    Το ξαναείδαμε όταν συνελήφθη ο δημοσιογράφος Κώστας Βαξεβάνης για τη δημοσιοποίηση της λίστας Λαγκάρντ, οπότε και η Χρυσή Αυγή δεν έβγαλε κιχ, ενώ πριν 2 βδομάδες η ίδια η Χρυσή Αυγή είχε παρουσιάσει το στημένο show στη Βουλή με αφορμή -δήθεν- την απόκρυψη της ίδιας ακριβώς λίστας, φωνάζοντας εν χορώ “κλέφτες” τους βουλευτές του ΠΑΣΟΚ, αποχωρώντας από την αίθουσα (αφού βέβαια είχε στηθεί από πριν “τυχαία” μια ιδιωτική κάμερα στα θεωρεία της Βουλής που στο κάδρο της είχε μόνο την κοινοβουλευτική ομάδα του ναζιστικού κόμματος).

- Το (β) κατέρρευσε πανηγυρικά στις δεύτερες εκλογές. Από τις εκλογές του Μαΐου μέχρι του Ιουνίου, η Χρυσή Αυγή έδειξε φόρα-παρτίδα τί είναι και τί εκπροσωπεί. Η επίθεση Κασιδιάρη σε Κανέλλη-Δούρου, οι απειλές Παναγιώταρου για εφόδους σε νοσοκομεία-παιδικούς σταθμούς δεν αφήνουν αμφιβολίες για τις προθέσεις των στελεχών του κόμματος. Παρ'όλα αυτά το ποσοστό της Χρυσής Αυγής ελάχιστα διαφέρει από τον Μάιο στον Ιούνιο. Φυσικά δεν είμαστε σε θέση να ξέρουμε αν είναι τα ίδια ακριβώς άτομα που ψήφισαν Χρυσή Αυγή και στις 2 αναμετρήσεις, ωστόσο σε καμία εκλογική περιφέρεια δεν υπήρξε ιδιαίτερη διακύμανση των ποσοστών των ναζί. Άρα αυτό σημαίνει ότι οι ναζί έχουν πανελλαδικά μια στιβαρή “βάση”, ένα “ακροατήριο”.

- Το (γ) είναι ακριβώς αυτό που θέλει να λέει η Χρυσή Αυγή. Αυτό δεν σημαίνει όμως ότι ισχύει κιόλας. Φτωχοί άνθρωποι υπάρχουν σε πολλά μέρη του κόσμου, αλλά και στην πρόσφατη ελληνική ιστορία ακόμα περισσότερο. Κανείς δεν γίνεται φασίστας ή ρατσιστής λόγω φτώχειας. Η αύξηση της εγκληματικότητας έχει πράγματι ωφελήσει τη Χρυσή Αυγή, ακριβώς επειδή συνδέθηκε (κυρίως από τα ΜΜΕ) με το μεταναστευτικό. Χωρίς βέβαια να λέω ότι είναι και άσχετα φαινόμενα. Ωστόσο είναι προφανές ότι το (ας μου επιτραπεί η χοντράδα) “μεταναστευτικό έγκλημα” φυσικά δεν έχει έχει σχέση με την καταγωγή ή την κουλτούρα - όπως θέλησε να αναδείξει η Χρυσή Αυγή και οι κολαούζοι της - αλλά με την εξαθλίωση των μεταναστών. Οποιοσδήποτε εξαθλιωμένος θα αναγκαστεί να παρανομήσει για να επιβιώσει, ανεξαρτήτως κουλτούρας, πχ Έλληνες τοξικομανείς. Απλά τυχαίνει στην παρούσα φάση στην Ελλάδα, το συντριπτικό ποσοστό των εξαθλιωμένων να είναι μετανάστες.

- Και επομένως, πάμε πανηγυρικά στο (δ). Ε ναι λοιπόν! Το 7% της ελληνικής κοινωνίας είναι φιλοναζιστές.
Οκ... ίσως όχι ιδεολογικά φιλοναζιστές. Είναι φιλοφασίστες, είναι μισαλλόδοξοι, είναι θρασύδειλοι, είναι σκατόψυχοι. Αλλά γιατί και πώς εμφανίστηκαν αυτοί οι 450.000 άνθρωποι “ξαφνικά” εν έτει 2012;

Ας το δούμε (πάντα έτσι το βλέπουμε) ιστορικά:
Πόσες φορές έχουμε ακούσει ανθρώπους να μιλάνε για τον παππού τους τον αντάρτη στον εμφύλιο ή τη γιαγιά τους στη Μακρόνησο ή για τον θείο που βασανίστηκε επί Χούντας; Εγώ πολλές, πάρα πολλές. Από γνωστούς, από φίλους, από συγγενείς, αλλά και από διάφορους επώνυμους σε συνεντεύξεις κλπ.
Λίγο-πολύ όλοι μας έχουμε ανάλογες εμπειρίες.

Ποιοί ήταν όμως εκείνοι που πολεμούσαν τον παππού του φίλου μας στον εμφύλιο; Ποιοί ήταν που βασάνιζαν τη γιαγιά του γνωστού μας στη Μακρόνησο; Ποιός βασάνιζε το θείο μου επί Χούντας;

Άκουσες ποτέ κανέναν της γενιάς των σημερινών 30άρηδων να μιλάει για τον παππού του τον Χίτη; Για τον παππού του τον ΜΑΥ ή τον γερμανοτσολιά; Για τον θείο του τον χαφιέ της Χούντας; Όχι ε; Περίεργο. Τότε μάλλον οι “δικοί μας” παππούδες πολεμούσαν φαντάσματα και βασανίζονταν μόνοι τους...

Αυτή η ντροπή των ανθρώπων της βασιλοχουντικής δεξιάς να διατυμπανίσουν τα κατορθώματά τους, οφείλεται στην ιστορική ενοχικότητα που κατέλαβε τους αντικομμουνιστές δεξιούς (έτσι κι αλλιώς ελάχιστους μετριοπαθείς/φιλελεύθερους δεξιούς ανέδειξε η ελληνική πολιτική σκηνή) με την κατάρρευση της Χούντας (που κόστισε και τη μισή Κύπρο), την “ιστορική δικαίωση” (βλ. νομιμοποίηση) του ΚΚΕ από τον Καραμανλή το 1974 και στη συνέχεια από την αναγνώριση της Εθνικής Αντίστασης από το ΠΑΣΟΚ του Α. Παπανδρέου. Μεσολάβησαν τα χρόνια μιας ιδιότυπης οικονομικής ανάπτυξης, μιας άμβλυνσης της παραδοσιακής πολιτικής πόλωσης (με εμφάνιση μιας άλλου είδους “εξευρωπαϊσμένης” δικομματικής πόλωσης με αποκορύφωμα τις αλλεπάλληλες εκλογικές αναμετρήσεις του 1990) που κράτησε μέχρι τις εκλογές του 2007 οπότε και το ΛΑΟΣ του Καρατζαφέρη παίρνει 10 έδρες χωρίς να χρειάζεται πια να κρύβει τις ακροδεξιές απόψεις του. Στρογγυλεύει βέβαια κατά πολύ τις παλιότερες θέσεις του (πχ ποσόστωση στους μετανάστες, αντί για την παλιά “κόκκινη κάρτα” σε όλους) αλλά παραμένει ένα κόμμα που δεν ντρέπεται να εκφράσει ανοιχτά πια τον θαυμασμό του προς τον Μεταξά ή να επαναφέρει το σύνθημα Ελλάς-Ελλήνων-Χριστιανών.

Ουσιαστικά, ο Καρατζαφέρης μαζί με Βορίδη-Άδωνη καλλιεργούν εκ νέου την υπερηφάνεια του αντικομμουνιστή δεξιού ψηφοφόρου. Την ίδια στιγμή, η ΝΔ του Καραμανλή απέφευγε πάση θυσία τη χρήση του όρου “δεξιά” προσπαθώντας να προσεταιριστεί το “μεσαίο χώρο”. Οπότε με όχημα το ΛΑΟΣ, ο μέσος φιλοχουντικός (που όσοι δεν ζούσαν σε μικρόκοσμους γνωρίζουν ότι υπήρχαν/υπάρχουν μπόλικοι τέτοιοι) βγήκε από το καβούκι του, διεκδικώντας τη θέση του στο δημόσιο χώρο. Φυσικά τίποτα δεν θα γινόταν χωρίς το σπρώξιμο από τα ΜΜΕ που ανέδειξαν το ΛΑΟΣ σε ρυθμιστή της κοινοβουλευτικής ζωής (πχ άρθρο του Παπαχελά στην Καθημερινή όπου συγχαίρει το ΛΑΟΣ ως το κόμμα που υιοθετεί την “κοινή λογική”, συνέντευξη-αγιογραφία του Βορίδη στον Θεοδωράκη κλπ).

Εδώ βέβαια υπάρχει μια... λεπτομέρεια: Δεν προκύπτει από πουθενά ότι οι ψηφοφόροι της Χρυσής Αυγής προέρχονται κατά κύριο λόγο από το ΛΑΟΣ, το οποίο ΛΑΟΣ δεν εξανεμίστηκε, απλά μετακόμισε στη ΝΔ σύσσωμο (πλην Καρατζαφέρη). Άρα ποιοί είναι αυτοί που ψήφισαν Χρυσή Αυγή;


Η διαφορά ΛΑΟΣ-Χρυσής Αυγής:

Το ΛΑΟΣ, σε αντίθεση με τη Χρυσή Αυγή, είχε χαρακτηριστικά ΑΣΤΙΚΟΥ κόμματος. Δηλαδή ο κόσμος που στήριξε το ΛΑΟΣ, κατά πλειοψηφία, αναγνώριζε την αστική δημοκρατία, υπό το πρίσμα βέβαια μιας ακροδεξιάς και αντικομμουνιστικής συντηρητικής ιδεολογίας που έφτανε μέχρι το αίτημα της ποινικοποίησης του ΚΚΕ. Αλλά όχι αποσκοπώντας συνολικά στην ανατροπή του πολιτεύματος. “Ψιλά γράμματα” θα πει κάποιος. Τα οποία όμως ψιλά γράμματα κάναν τη διαφορά όταν εμφανίστηκε στο προσκήνιο η Χρυσή Αυγή.

Ο κόσμος που στηρίζει τη Χρυσή Αυγή αντίθετα, δεν εμφορείται από καμία ιδεολογία. Ο φασισμός δεν είναι ιδεολογία, είναι νοοτροπία. Είναι το “θα κάνεις αυτό γιατί το λέω εγώ”. Ο ψηφοφόρος της Χρυσής Αυγής είναι ο ορισμός του λούμπεν, και ταυτόχρονα εκείνου που θέλει την επιβολή του νόμου της ζούγκλας μόνο εφόσον καθίσταται εκείνος ισχυρότερος. Και είναι αυτός ο κόσμος που επιβάλει το νόμο της ζούγκλας μόνο απέναντι σε εκείνους που ανά πάσα στιγμή κρίνει ως λιγότερο ισχυρούς: τους μικρόσωμους ασιάτες μετανάστες, σπανιότερα τους “δικτυωμένους” αφρικανούς, αλλά ΠΟΤΕ τους σκληροτράχηλους ανατολικοευρωπαίους.
Είναι ο κλασσικός τύπος του θρασύδειλου που στις προσωπικές του υποθέσεις θα ασκήσει (ή θα απειλήσει με) βία απέναντι σε κάποιον που είναι (ή φαντάζει) υποδεέστερος, αλλά θα κάνει την πάπια μπροστά σε κάποιον ισχυρότερο – είτε ακόμα και θα επιχειρήσει να συνταχθεί μαζί του προκειμένου να αντλήσει προσωπικά οφέλη, πχ με τον εργοδότη, ενώ πιθανότατα θα δει ανταγωνιστικά το νέο συνάδελφο που μπορεί να “του πάρει τη δουλειά”.

Στην πολιτική σκηνή αυτό το προφίλ μεταφράζεται ως εκείνος ο οποίος συντάχθηκε με τους ισχυρούς (ΝΔ-ΠΑΣΟΚ) για όσο διάστημα τον συνέφερε. Πλέον “απαλλαγμένος” από την ανάγκη σύνταξης με κάποιον ισχυρότερο, επιλέγει εκείνο το μόρφωμα που περισσότερο ταιριάζει στην αντίληψή του για τη ζωή. Η Χρυσή Αυγή είναι εκείνο το μόρφωμα που εντέχνως καλλιέργησε την εικόνα του “αήττητου” και το κατάφερε αυτό απλά επιλέγοντας τον τόπο και τον χρόνο της δράσης του, πάντα απέναντι σε κραυγαλέα υποδεέστερο “αντίπαλο” (πχ μετανάστες ή μεμονωμένα άτομα άλλων πολιτικών πεποιθήσεων) συχνά με τις πλάτες της αστυνομίας. Έτσι, με το ΛΑΟΣ να έχει προλειάνει επί 5 χρόνια το έδαφος και τα αυτιά μας, βρήκε ζωτικό χώρο ένα υποκείμενο διαφορετικής προέλευσης που καταφέρνει να κεφαλαιοποιήσει την έλλειψη κοινωνικής συνείδησης του μέσου Έλληνα, τον ατομικισμό του και τη θρασυδειλία του, μέσα από το εξωραϊστικό πέπλο μιας απροσδιόριστης πληγωμένης περηφάνειας.

Το δυστύχημα τελικά είναι ότι αυτή η απελευθέρωση των σκατόψυχων συμβαίνει σε μια περίοδο που -λιγότερο ή περισσότερο- ΟΛΕΣ οι άλλες πολιτικές δυνάμεις έχουν χεσμένη τη φωλιά τους. ΝΔ, ΠΑΣΟΚ για τους γνωστούς λόγους, ο ΣΥΡΙΖΑ επειδή παρασύρθηκε σε μια αγιοποίηση του κάθε είδους "ακτιβισμού" (πράγμα που θα το βρει μπροστά του αν κληθεί να κυβερνήσει), το ΚΚΕ επειδή αιωνίως αρνείται τον οικονομικό έλεγχο και έχει κάποιες αντίστοιχες με το ΣΥΡΙΖΑ ακτιβιστικές πρακτικές που δεν χαίρουν μεγάλης συμπάθειας από την πλειοψηφία της κοινωνίας.

Αυτό είναι και το βασικότερο όπλο της Χρυσής Αυγής στη δημόσια συζήτηση. Μπορείς να τους ψέξεις ότι είναι ρατσιστές, ότι είναι φιλοναζιστές, ότι είναι εγκληματίες, ότι είναι συμμορία. Δεν θα δεχτούν τίποτα, αλλά και δεν θα διαψεύσουν τίποτα. Μόνο θα πουν: "Δε μου λες, εσείς που [συμπληρώστε τη χεσμένη φωλιά του καθενός] είστε καλύτεροι";
Αυτό το "επιχείρημα" ικανοποιεί τα πιο ζωώδη ένστικτα. Είναι απλό: "Ναι, είμαστε σκατά, αλλά είστε κι εσείς. Οπότε;" Και τώρα, σε ένα τηλεοπτικό πάνελ, πώς να πείσει ένας νεοδημοκράτης το κοινό ότι δεν έχει χεσμένη τη φωλιά του; Αφού την έχει!
Και πάει να βγει κι από πάνω ο κερατάς, να ψέξει κάποια λεβεντόπαιδα-πατριώτες που, μπορεί να είναι "λίγο μπρουτάλ", αλλά σε τελική ανάλυση "δεν κλέψανε".
Γι'αυτό και τον πόλεμο στους φασίστες δεν μπορούν να τον διεξάγουν στιγματισμένα άτομα. Πολιτικοί και δημοσιογράφοι είναι οι κατεξοχήν πιο μισητές κατηγορίες στην κοινωνία, μόνο καλό μπορούν να κάνουν στους φασίστες όσο τους πολεμάνε, βλέπε συνέντευξη Μιχαλολιάκου στο Μπογδάνο, όπου σε κάθε "επιθετική" ερώτηση του Μπογδάνου, ο Μιχαλολιάκος ανταπαντούσε ρωτώντας για τις βρωμιές του Αλαφούζου και συνολικά των ΜΜΕ.

Το ζητούμενο είναι να αντιπαρατεθείς με τους φασίστες με μοναδική ιδιότητα αυτή του ανθρώπου, που εναντιώνεται σε κάτι απάνθρωπο. Να μιλήσεις όταν βρεθείς μπροστά σε ένα περιστατικό φασιστικής συμπεροφοράς ως Μαρία, ως Γιάννης. Κι επειδή η Μαρία και ο Γιάννης δεν θα βρεθούν ποτέ σε τηλεοπτικό πάνελ, αυτός ο πόλεμος δεν θα δωθεί εκεί, αλλά στο λεωφορείο που ο φασίστας θα πει στο μετανάστη να βγει έξω, στο πανηγύρι που ο φασίστας θα αναποδογυρίσει τον πάγκο του μικροπωλητή, στη δουλειά που ο φασίστας (αφεντικό ή συνάδελφος) θα πει στο μετανάστη συνάδελφο να γυρίσει στη χώρα του κι ότι εδώ ήρθε για να μας πάρει τις δουλειές και στο σχολείο που ο φασίστας συμμαθητής θα τραμπουκίσει το μετανάστη συμμαθητή, απλά επειδή μπορεί. Μόνο τότε θα καταλάβει ο εκάστοτε φασίστας ότι - όχι - δεν μπορεί.

Ένας φίλος μου είπε ότι η Χρυσή Αυγή είναι ένα συγκυριακό φαινόμενο.
Κάθε άλλο: “συγκυριακή” ήταν η επί 40 χρόνια πρόσδεση αυτών των – ούτως ή άλλως φασιστών – με το ΠΑΣΟΚ και τη ΝΔ σε ένα συμφεροντολογικό πλαίσιο. Αυτή, η σημερινή, είναι η πραγματική εικόνα της ελληνικής κοινωνίας. Αλλά μέρος αυτής της εικόνας είμαστε κι εμείς.
 
Picture
Έχουν περάσει πλέον 3+ μήνες από τις τελευταίες εκλογές και μπαίνουμε στο χειμώνα με ανοιχτά πολλά μέτωπα. Βασικότερο μέτωπο είναι τα μέτρα των 11,5 δις - που ανεβοκατεβαίνουν μέχρι τα 17 αναλόγως τις ορέξεις. Εννοείται ότι η κυβέρνηση ΝΔ-ΠΑΣΟΚ-ΔΗΜΑΡ έχει εγκαταλείψει κάθε προεκλογική υπόσχεση, περί επαναδιαπραγμάτευσης (η ΝΔ), περί μη-αποδοχής οριζοντίων περικοπών και απολύσεων στο Δημόσιο (η ΔΗΜΑΡ) και το ΠΑΣΟΚ απλά είναι σε αποσύνθεση οπότε και να τηρούσε τις υποσχέσεις του, λίγη σημασία θα είχε. Αυτή είναι η εικόνα από τη μεριά της εξουσίας.

Από την πλευρά της Αριστεράς:

Έχοντας πλέον 3 γεμάτα χρόνια στην καρδιά της κρίσης, η πρόοδος που έχει κάνει η Αριστερά είναι - κατά τη γνώμη μου – κατώτερη των περιστάσεων. Τα 3 γεμάτα χρόνια έφεραν βέβαια ένα 27% στο ΣΥΡΙΖΑ και προοπτική κυβέρνησης Αριστερού κορμού στις επόμενες εκλογές. Αυτό το 27% προφανώς φορτώνει και με μεγάλες ευθύνες τον ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος δείχνει να τις αποδέχεται δεδομένου ότι με τον καιρό “στρογγυλεύει” τις θέσεις του, γίνεται πιο μετριοπαθής στις εκφράσεις του και γενικώς επιδιώκει να “γνωριστεί καλύτερα” με αυτό το 20-22% του ελληνικού εκλογικού σώματος που τον ψήφισε για πρώτη φορά.

Εδώ μια παρένθεση: Όσον αφορά στο “στρογγύλεμα” των θέσεων του ΣΥΡΙΖΑ, υπάρχουν φίλοι και γνωστοί που τους ξενίζει μια τέτοια εξέλιξη. Λίγο τους θυμίζει ΠΑΣΟΚ, λίγο τους χαλάει την ριζοσπαστική εικόνα που είχαν για το ΣΥΡΙΖΑ το Δεκέμβρη, λίγο δεν τους ταιριάζει και με μερικά καλά άτομα που έχουν από τον ευρύτερο χώρο του ΣΥΡΙΖΑ. Κατανοητή η δυσκολία, όμως ο χρόνος και οι εξελίξεις τρέξανε πιο γρήγορα: αυτή τη στιγμή ο ΣΥΡΙΖΑ αποτελεί το “εργαλείο” της μεσαίας και της εργατικής τάξης για να ανατρέψει (μάλλον απλά να συντηρήσει) την κατάσταση. Για να είναι αποτελεσματική η χρήση του εργαλείου, απαιτείται νίκη στις εκλογές, το οποίο για να γίνει θα χρειαστεί τουλάχιστον ένα 30% ώστε να μπορούμε να πούμε οτι ο ΣΥΡΙΖΑ αποτελεί “κορμό” της επόμενης κυβέρνησης. Αυτό δεν θα γινόταν ποτέ, αν έπρεπε να περιμένουμε το 30% των Ελλήνων να καλύψει την απόσταση μέχρι το ημερολόγιο της Αυγής για το 2009, που τότε μπορεί να το διασκεδάσαμε αλλά θα ήταν αδιανόητο να κυκλοφορήσει από ένα κυβερνών κόμμα. Οπότε το μόνο που μένει είναι να κινηθεί το κόμμα προς την κοινωνία, προς κάποιες πιο κοινές παραδοχές περί της λειτουργίας του τραπεζικού συστήματος, της ΕΕ κλπ και να συμμεριστεί τις αγωνίες της πλειοψηφίας, ακόμα κι αν κάποιες από αυτές τις αγωνίες είναι αταίριαστες με το DNA του ΣΥΡΙΖΑ, πχ ξενοφοβία. Την κάνω αυτήν την παρένθεση γιατί φαίνεται σαν κάποιοι να περιμένουν ότι μια αυριανή κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ πχ θα νομιμοποιούσε όλους τους μετανάστες ή θα καταργούσε τα ΜΑΤ. Τέλος παρένθεσης.

Γιατί η Αριστερά (που σήμερα συσπειρώνεται λόγω της συγκυρίας στον ΣΥΡΙΖΑ) είναι κατώτερη των περιστάσεων;

Το μεγαλύτερο λάθος της στο προηγούμενο διάστημα, είναι ότι καλλιέργησε (πλην ΚΚΕ, που στάθηκε το μόνο “τίμιο” στη σκληρή δύσπεπτη γραμμή του, οπότε και καταποντίστηκε) τη θεωρία της “ανώδυνης λύσης”. Ότι δηλαδή, το χρέος είναι ένα μη-πρόβλημα, ένας απλός αριθμός, τον οποίο μπορούμε να τον αρνηθούμε, ή να τον διαγράψουμε, ή να τον συμψηφίσουμε με τις γερμανικές αποζημιώσεις – ενώ στην πραγματικότητα δεν ίσχυε τίποτα από όλα αυτά, όπως και πλέον έχει γίνει αντιληπτό από ένα συντριπτικά μεγάλο μέρος της κοινωνίας. Μια ΣΟΒΑΡΗ Αριστερά θα έπρεπε κυριολεκτικά να κάνει την κρίση ευκαιρία και να πει με ειλικρίνεια προς τον κόσμο ότι το πρόβλημα όντως υφίσταται, να αναδείξει πού πήγαν τα λεφτά και να πάρει την πρωτοβουλία στην πράξη και να συντάξει αυτό το περιβόητο Εθνικό Σχέδιο Ανόρθωσης που ευαγγελίζεται ο ΣΥΡΙΖΑ - προεκλογικά και μετεκλογικά - και να το δημοσιοποιήσει. Εκεί είναι που η Αριστερά έπεσε στο λάκκο που η ίδια έσκαβε τόσα χρόνια, όταν έδωσε προς την κοινωνία την ψευδή εικόνα ότι “αριστερή πολιτική” = παροχές. Χαρακτηριστικό αυτού, είναι ότι οι περισσότεροι μη-αριστεροί δεν έχουν να θυμούνται πολλές περιπτώσεις που ο ΣΥΡΙΖΑ προέβαλε στη Βουλή ή στην κοινωνία ζητήματα λειτουργίας του κράτους και του Δημοσίου, προώθησης της διαφάνειας, προτάσεις που να προσφέρουν ευκαιρίες ένταξης σε ειδικές ομάδες πληθυσμού (μετανάστες, τοξικομανείς κλπ).

Παρομοίως και στο μεταναστευτικό, η Αριστερά επέλεξε την τακτική του μη-προβλήματος: καταγγέλουμε τους διαμαρτυρόμενους ως ρατσιστές, δηλώνουμε αλληλέγγυοι στους μετανάστες και ζητάμε την νομιμοποίησή τους. Αυτό το σκεπτικό είναι αποδεκτό σε κύκλους της βάσης του ΣΥΡΙΖΑ αλλά είναι μια τελείως ανέφικτη πολιτική όταν μιλάμε με όρους κυβέρνησης, ΕΕ, διεθνούς διπλωματίας. Θα έπρεπε εγκαίρως η Αριστερά (που ακόμα δεν το έχει κάνει) να δώσει μια αντιπρόταση που θα είναι βιώσιμη ταυτόχρονα και για τους μετανάστες και για τα τμήματα εκείνα της ελληνικής κοινωνίας που αντικειμενικά έχουν πιεστεί από την κατάσταση που διαμορφώθηκε σε διάφορες περιοχές, σε Αθήνα και επαρχία. Δεν θα ικανοποιηθεί κανείς πλήρως, μπορούν απλά όλοι να πάρουν κάτι και να υπάρξει αμοιβαία ανοχή (τουλάχιστον για εκείνο το μέρος των ντόπιων που δεν έχουν ιδελογικές αντιρρήσεις).

Αριστερή πολιτική είναι η ίδρυση οριζόντιων δομών σε τομείς της δημόσιας ζωής (σε δήμους, στην εκπαίδευση, στον πολιτισμό), η προώθηση της κουλτούρας του δημόσιου έναντι του ιδιωτικού, της συνύπαρξης, της διαφορετικότητας, της ανοχής και της συνεργασίας. Αυτά όλα είναι πράγματα που λείπουν τόσο πολύ από την ελληνική κοινωνία, και που δεν χρειάζεται κανένα κονδύλι για να εφαρμοστούν. Χρειάζεται απλά ένα σχήμα κατάλληλων ανθρώπων να συντάξει ένα συγκεκριμένο σχέδιο που θα το φέρει σε πέρας μια κυβέρνηση αύριο-μεθαύριο. Σε αυτό το σημείο έρχεται το άλλο έλλειμα του ΣΥΡΙΖΑ, που είναι άμεσα συνδεδεμένο με το πρώτο: το πρόβλημα του πολιτικού προσωπικού. Ο ΣΥΡΙΖΑ στη σημερινή Βουλή έχει με το ζόρι 3-4 “υπουργίσιμους” βουλευτές αλλά και πολλούς άλλους που σε περίπτωση νίκης στις επόμενες εκλογές, θα θεωρούν ότι δικαιούνται να πάρουν κυβερνητικό πόστο. Εδώ είναι το σημείο όπου η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να αξιοποιήσει αυτό που έχω ορίσει ως “τεχνοκράτες της Αριστεράς”. Υπάρχουν αυτή τη στιγμή στην “αγορά” τόσοι άνθρωποι που χαρακτηρίζονται από αριστερή ή έστω αριστερόστροφη σκέψη, που έχουν όμως παράλληλα και ειδικές γνώσεις και – κυρίως – έχουν διαμορφώσει τις απόψεις τους και τις γνώσεις τους σε συνθήκες πραγματικότητας και όχι στη γυάλα του βουλευτικού αξιώματος, όπου ζουν επί χρόνια πολλά από τα στελέχη πρώτης γραμμής του ΣΥΡΙΖΑ. Εκεί είναι που πρέπει να ρίξει το βάρος το κόμμα, να δώσει σε τέτοιους ανθρώπους προοπτική, όραμα, να τους επιτρέψει να δουλέψουν σε πρώτη φάση χωρίς καθοδήγηση, να είναι αυτοί οι συντάκτες ενός πλάνου που θα συμπεριλαμβάνει μια ουσιαστική πολιτιστική μεταρρύθμιση – αφού στην πραγματικότητα αυτό είναι που χρειάζεται η χώρα. Πάντως από πληροφορίες που έρχονται μέσα από το ΣΥΡΙΖΑ καταλαβαίνω ότι αυτή η “τάση” μάλλον είναι κυρίαρχη γύρω από την ηγετική ομάδα, και μακάρι.

Η λεπτή ισορροπία που καλείται σήμερα ο ΣΥΡΙΖΑ να κρατήσει είναι, αφενός να διατηρήσει τα αριστερά χαρακτηριστικά του, την ταξική τοποθέτηση, τη βάση του που είναι σημαντικό κεφάλαιο και που τροφοδοτεί με ενέργεια τους βουλευτές και, αφετέρου, να μπορέσει να προσεγγίσει το γνωστό και μη εξαιρετέο “μεσαίο χώρο”, να τον πείσει ότι αξίζει ο ΣΥΡΙΖΑ να δοκιμαστεί ως κυβερνητική πρόταση – πείθοντάς τον προφανώς για την ωριμότητά του, χωρίς φτηνά επικοινωνιακά κόλπα και “κλείσιμο ματιού”. Να πείσει το μεσαίο χώρο, όχι ότι έγινε “κέντρο” ή σοσιαλδημοκρατία, αλλά ότι ως Αριστερά προτίθεται να ασκήσει την εξουσία με τη μάξιμουμ δυνατή κοινωνική αποδοχή.

Εξάλλου, όταν ο ΣΥΡΙΖΑ εμφανίζει ποσοστό 27% και την ίδια στιγμή η εφημερίδα του κόμματος έχει κυκλοφορία οριακά στις 2.000 αντίτυπα, είναι προφανές ότι αυτός ο κόσμος του 27% είναι δανεικός και – ενδεχομένως – τόσο απογοητευμένος που δεν θα δώσει δεύτερη ευκαιρία στο ΣΥΡΙΖΑ αν δεν δει χειροπιαστές ενδείξεις ότι μια τέτοια κυβέρνηση θα έχει πραγματική ιστορική αξία.


 
        Εν όψει των εκλογών της επόμενης Κυριακής, τα πολιτικά κόμματα έχουν προσπαθήσει (το καθένα για τον εαυτό του) να ιδιοποιηθεί έννοιες όπως “αλήθεια”, “λογική”, την “υπεράσπιση της ευρωπαϊκής προοπτικής της χώρας”. Έννοιες υποκειμενικές: τόσες αλήθειες, όσοι και άνθρωποι...
Αλλά ας μην το φιλοσοφήσω: οι 2 πιθανές κυβερνήσεις που μπορεί να προκύψουν μετά τις εκλογές είναι α) κυβέρνηση ενός συνδυασμού των επί δεκαετίες κυβερνώντων κομμάτων/προσώπων με βασική δύναμη τη ΝΔ και β) κυβέρνηση της Αριστεράς, με βασική δύναμη το Σύριζα.

        Και οι 2 δυνάμεις έχουν τα δικά τους επιχειρήματα. Ο καθένας μας, ανάλογα με την πολιτική του σκέψη και τις αντιλήψεις του για το πώς πρέπει να πορευτεί η κοινωνία, διαλέγει εκείνο που του ταιριάζει περισσότερο, όπως συμβαίνει στις δημοκρατίες.

"Δημοκρατίες" – η λέξη κλειδί...

        Δημοκρατία είναι το πολίτευμα κατά το οποίο οι άνθρωποι που αποτελούν ένα σύνολο, έχουν εξίσου το δικαίωμα έκφρασης και το δικαίωμα να λαμβάνουν μέρος στις αποφάσεις. Και επίσης, Δημοκρατία είναι το πολίτευμα που δεν νοείται χωρίς Ισονομία. Όχι, δεν θα ισχυριστώ ότι αυτό που έχουμε σήμερα δεν είναι κάποιου είδους Δημοκρατία. Σίγουρα δεν είναι η “απόλυτη” Δημοκρατία, αλλά είναι ένα είδος Δημοκρατίας που καλώς ή κακώς, είναι ό,τι πιο κοντινό στην “απόλυτη” Δημοκρατία που να έχει ζήσει αυτή η κοινωνία τα τελευταία 1.000 χρόνια.

        Αν υποθέσουμε ότι θέλεις και θέλω να ζούμε σε μια Δημοκρατία, την επόμενη Κυριακή θα πάμε για δεύτερη φορά μέσα σε 40 μέρες να εκλέξουμε εκπροσώπους στη Βουλή. Και επειδή ζούμε σε μια συγκυρία που δεν υπάρχει η πολυτέλεια της “χαλαρής” ψήφου, οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι βασικό ζητούμενο της κοινωνίας είναι από το αποτέλεσμα των εκλογών να προκύψει μια όσο το δυνατόν πιο σταθερή κυβέρνηση. Μοιραία σχηματίστηκε το δίπολο ΝΔ-Σύριζα.

        Η ΝΔ ΥΠΟΣΤΗΡΙΖΕΙ ΟΤΙ ΕΚΕΙΝΗ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΕΓΓΥΗΘΕΙ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΠΡΟΟΠΤΙΚΗ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ, την παραμονή στην Ευρωζώνη. Ότι είναι διατεθειμένη να “επαναδιαπραγματευτεί” τους όρους του Μνημονίου. Στην πραγματικότητα η εκπλήρωση αυτών των υποσχέσεων δεν εξαρτάται πια ούτε από τη ΝΔ, ούτε και από κανένα άλλο κόμμα. Η μπάλα είναι πλέον στο γήπεδο των ΕΕ/ΔΝΤ/αγορών. Η Ελλάδα θα έχει ευρωπαϊκή προοπτική, εφόσον οι ΕΕ/ΔΝΤ/αγορές το θέλουν. Δυστυχώς, αυτή είναι η (δική μου) αλήθεια. Επίσης, η “επαναδιαπραγμάτευση” θα έγκειται ουσιαστικά σε “δώρα” που οι ίδιοι οι ΕΕ/ΔΝΤ/αγορών θα προσφέρουν σε μια πιθανή κυβέρνηση ΝΔ, εφόσον η ίδια η ΝΔ δεν δηλώνει ότι βασίζεται σε κάποιο συγκεκριμένο διαπραγματευτικό χαρτί, πέραν της γενικόλογης έκφρασης ότι το Μνημόνιο “δεν βγαίνει”. Καθησυχάζει ότι αυτήν την περίοδο “η ΕΕ αλλάζει” και ότι από αυτό το γεγονός μπορεί να επωφεληθεί η Ελλάδα. Αυτό είναι επίσης (μια δική μου) αλήθεια, αλλά επιβεβαιώνει την προηγούμενη σκέψη μου, ότι η ΝΔ περιμένει από ΕΕ/ΔΝΤ/αγορές να προτείνουν τους νέους όρους (της επαναδιαπραγμάτευσης), ενώ η ίδια η ΝΔ δεν έχει υποστηρίξει ότι είναι διατεθειμένη να ασκήσει κάποια “πίεση”.

        Το σκεπτικό της ΝΔ δεν είναι κακό στη βάση του. Θέλει – φυσιολογικά – να επιδείξει μια καλή συμπεριφορά προς ΕΕ/ΔΝΤ/αγορές, πιστεύοντας ότι έτσι με τη σειρά τους αυτοί θα ανταμείψουν την Ελλάδα.
Ίσως μάλιστα να είναι ο πλέον ασφαλής δρόμος για να ακολουθήσει μια χώρα που βρίσκεται στη δυσχερή θέση της Ελλάδας.

        Ωστόσο, όσο λογικό ακούγεται αυτό το σχέδιο, ταυτόχρονα τόσο παράλογο είναι να πιστεύει κανείς ότι θα το υλοποιήσουν οι άνθρωποι που διαχειρίστηκαν με τον πλέον ανεύθυνο (αν όχι εγκληματικό) τρόπο, τη διακυβέρνηση της χώρας, τα τελευταία 10 τουλάχιστον χρόνια. Χαριστικά, ας “παραγράψω” τα προηγούμενα χρόνια ώστε να μη φανεί ότι χρεώνω αμαρτίες του '80 σε σημερινούς πολιτικούς που τότε ήταν εικοσάρηδες. Ακόμα κι έτσι, οι σημερινοί πρωταγωνιστές των 2 πρώην μεγάλων κομμάτων ΝΔ-ΠΑΣΟΚ, υπήρξαν οι ίδιοι βασικά στελέχη των κυβερνήσεων από το 2002 μέχρι σήμερα:

Από τη ΝΔ: ο Σαμαράς, η Μπακογιάννη, ο (υπόδικος για διαγραφή προστίμου ύψους 50 εκ. ευρώ από επιχειρηματία) Ψωμιάδης, οι βατοπεδινοί υπουργοί Μπασιάκος και Δούκας, ο Γιακουμάτος, ο Πολύδωρας, ο Παυλόπουλος.
Από το ΠΑΣΟΚ: ο Βενιζέλος, ο Λοβέρδος, η Διαμαντοπούλου, ο Παπανδρέου και πολλοί άλλοι.
Αυτοί οι άνθρωποι υπήρξαν επί χρόνια υπουργοί, είχαν ευθύνες στη λήψη και την εφαρμογή αποφάσεων. Ας δεχτώ ότι οι ίδιοι ενδεχομένως να μην “έκλεψαν” προσωπικά - όπως εκκωφαντικά έκλεψε ο Τσοχατζόπουλος - ωστόσο συντήρησαν επί χρόνια ένα σύστημα που έκλεβε και μοίραζε. Και ποτέ δεν παραιτήθηκαν ή έστω ζήτησαν μια συγνώμη από τους πολίτες.

        Έστω όμως (και πάλι) πως αυτοί οι ίδιοι ήταν “όμηροι” καταστάσεων στο παρελθόν ενώ σήμερα είναι ικανοί να φέρουν σε πέρας την αποστολή που τους αναθέτουν ΕΕ/ΔΝΤ/αγορές. Κι όμως: στα 2 χρόνια ισχύος του Μνημονίου, μόνο τους μέλημα αποδείχτηκε η πολιτική επιβίωση, η δική τους και των κομμάτων τους: διαγραφές, μετακινήσεις από κόμμα σε κόμμα, ανεξαρτητοποιήσεις, δηλώσεις μετάνοιας, κωλοτούμπες. Κινήσεις που ποτέ δεν στηρίχτηκαν με ουσιαστικά ιδεολογικά επιχειρήματα, αλλά και που όταν αναιρέθηκαν (πχ επιστροφή Μπακογιάννη και Ψωμιάδη στη ΝΔ) δεν εξηγήθηκαν επαρκώς, ώστε να θεωρηθούν “ειλικρινείς”.

        Στην πραγματικότητα, ΠΑΣΟΚ και ΝΔ οργάνωσαν συνειδητή αντίσταση ή επεδίωξαν τη μέγιστη καθυστέρηση στην εφαρμογή εκείνων των μέτρων (ακόμα και αυτού του μισητού) του Μνημονίου που θα ήταν πραγματικά επωφελή για την ελληνική οικονομία: καταγραφή Δημόσιας περιουσίας, σύνταξη Κτηματολογίου, πάταξη φοροδιαφυγής και εισφοροδιαφυγής, κατάργηση της πελατειακής επιδοματικής πολιτικής, ηλεκτρονική συνταγογράφηση, εφαρμογή ενιαίου μισθολογίου στο Δημόσιο.

        Αντί αυτού, προώθησαν κάθε μέτρο που άφηνε άθικτο το σκληρό πυρήνα των φίλων τους: οριζόντιες περικοπές στους μισθούς και τις συντάξεις, αλλεπάλληλες αυξήσεις των έμμεσων φόρων (ΦΠΑ, φόρο καυσίμων κλπ), αυξήσεις στα εισιτήρια των αστικών συγκοινωνιών (αντί να παταχθεί η λαθρεπιβίβαση με μηχανικά μέσα, ειδικά στο μετρό).

Πώς λοιπόν μπορώ να εμπιστευτώ τα ίδια αυτά πρόσωπα ότι ως δια μαγείας, μετά τις 17 Ιουνίου θα σηκώσουν τα μανίκια και θα δώσουν μάχη για να φτιάξουν ένα κράτος δικαίου, ένα κράτος διαφάνειας;
Ένα κράτος που (είτε με ΝΔ, είτε με Σύριζα) είναι σίγουρο ότι δεν θα έχει λεφτά να μοιράσει, αλλά θα πείθει τους φορολογούμενους ότι διαχειρίζεται το λιγοστό δημόσιο χρήμα με σεβασμό και θα το διανέμει μέσω των δομών του με διαφανείς όρους;

        Στη σημερινή συγκυρία, η ελληνική κοινωνία έχει αντιληφθεί ότι για τις δυσκολίες που περνάμε φταίει και η ίδια σε ένα βαθμό. Πολλοί ήταν εκείνοι που ζήτησαν εξυπηρετήσεις, ρουσφέτια, βύσματα, επιδοτήσεις, επιδόματα-μαϊμού. Ναι, έχει ευθύνη και αυτό το μέρος της κοινωνίας. Αλλά απείρως μεγαλύτερη ευθύνη έχει αυτή η πολιτική τάξη που στελεχώνει σήμερα τη ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ, και ήταν η ίδια που ικανοποίησε κάθε ανήθικο αίτημα του κάθε αντικοινωνικού πολίτη. Τα ικανοποίησε αυτά τα αιτήματα, για να διασφαλίσει ό,τι επιχειρεί να διασφαλίσει σήμερα με τις διαγραφές, τις μετακινήσεις, τις ανεξαρτητοποιήσεις και τις κωλοτούμπες: την πολιτική επιβίωση και τίποτα άλλο.

        ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΛΛΗ ΠΛΕΥΡΑ Ο ΣΥΡΙΖΑ, διαφαίνεται ότι θα βγει πρώτο κόμμα στις εκλογές της 17ης Ιουνίου με ποσοστό άνω του 30%, ενώ πριν μόλις 1 χρόνο η δημοσκοπική του επιρροή ήταν μεταξύ 6-7%. Τί ήταν αυτό που ώθησε ένα τόσο μεγάλο κομμάτι της κοινωνίας να στηρίξει το Σύριζα, δίνοντάς του την προοπτική να κυβερνήσει; Κατά τη γνώμη μου αυτός ο κόσμος ανήκει σε μια ή περισσότερες από τις παρακάτω κατηγορίες. Τις απαριθμώ με τυχαία σειρά:

1. Πολίτες που εξοργίστηκαν από την αποκάλυψη του μεγέθους της χρόνιας εξαπάτησης της κοινωνίας από την πολιτική τάξη, με όποιο ποσοστό συνευθύνης βαραίνει μέρος αυτής της κοινωνίας.

2. Πολίτες που απελπίστηκαν από την έλλειψη αποφασιστικότητας της κατοπινής διετούς διακυβέρνησης ΠΑΣΟΚ και εν συνεχεία της κυβέρνησης ΠΑΣΟΚ-ΝΔ-ΛΑΟΣ υπό τον Παπαδήμο.

3. Πολίτες που διατηρούν τη φρούδα ελπίδα ότι ο Σύριζα θα διασφαλίσει και πάλι τα δικαιώματα εκείνων των λιγότερο ή περισσότερο προνομιούχων της προηγούμενης κατάστασης ΑΛΛΑ ΤΑΥΤΟΧΡΟΝΑ...

4. ...και πολίτες που έπαψαν να ελπίζουν ότι τα 2 πρώην μεγάλα κόμματα μπορούν να εξακολουθήσουν να διασφαλίζουν προνομιακούς όρους για ένα μέρος της κοινωνίας. Αυτό το μέρος της κοινωνίας που πλέον δεν ποντάρει σε προσωπικό όφελος, ψηφίζει πια ελεύθερα, βάσει των πραγματικών του πολιτικών θέσεων, αντί να έχει γνώμονα το συμφέρον. Για παράδειγμα, κανείς λογικός άνθρωπος δεν θα ψηφίσει Σύριζα πιστεύοντας ότι έτσι θα εξασφαλίσει μια θέση αργομισθίας στο Δημόσιο, ή ένα επίδομα-μαϊμού, εφόσον μια πιθανή κυβέρνηση Σύριζα (εκ των πραγμάτων) δεν έχει την πολυτέλεια να μοιράσει χρήματα, αφού απλά δεν θα τα έχει.

5. Πολίτες που πιστεύουν ότι η Ελλάδα χρειάζεται χτίσιμο από την αρχή (σύμφωνα με ΕΕ/ΔΝΤ/αγορές ένα τέτοιο πρόγραμμα υποτίθεται ότι είναι το Μνημόνιο) αλλά διαπίστωσαν ότι στην πράξη οι δήθεν υποστηρικτές του Μνημονίου, δεν τόλμησαν να εφαρμόσουν τα μέτρα εκείνα που δεν τους συνέφεραν.

6. Πολίτες που πιστεύουν ότι σύμφωνα με το δημοκρατικό πολίτευμα, το μέλλον της Ελλάδας πρέπει να αποφασίζεται εντός της Ελλάδας και με μέτρα που η ίδια η ελληνική πολιτεία θα ορίσει, και όχι εφαρμόζοντας έναν τυφλοσούρτη μέτρων που οι ΕΕ/ΔΝΤ/αγορές επιβάλουν σε όλες ανεξαιρέτως τις χώρες, αλλά ένα πρόγραμμα - “Εθνικό Σχέδιο Ανόρθωσης” το λέει ο Σύριζα - που θα λαμβάνει υπ'όψη τις ιδιαιτερότητες της χώρας: κοινωνικές, ιστορικές, πολιτισμικές, γεωπολιτικές, δημογραφικές.

7. Πολίτες που πιστεύουν ότι αυτοσκοπός μιας κοινωνίας δεν είναι ο πλούτος, αλλά οι αξίες, όπως η Ισονομία, η πολυφωνία, η αλληλεγγύη στους ασθενέστερους, η ελεύθερη πρόσβαση των πολιτών σε υγεία και παιδεία.

- Και είναι ικανός ο Σύριζα να υλοποιήσει ένα τέτοιο πρόγραμμα;
- ΔΕΝ ΞΕΡΩ.

Ξέρω ότι η προηγούμενη πολιτική τάξη αποδείχτηκε ανίκανη να εφαρμόσει οποιοδήποτε πρόγραμμα προανήγγειλε, είτε αυτό ήταν δικής της έμπνευσης (“ήπια προσαρμογή” του Καραμανλή), είτε αυτό ήταν παραγγελία των ΕΕ/ΔΝΤ/αγορών (Μνημόνιο).

Ξέρω ότι ο Σύριζα είναι το μόνο κόμμα στη σύγχρονη ιστορία της Ελληνικής Βουλής που δεν διέγραψε μέλος ή βουλευτή του, όποτε εκείνος εξέφρασε άποψη μη-αρεστή στην ηγεσία του.

Ξέρω ότι ο Σύριζα προτείνει σήμερα ένα “Εθνικό Σχέδιο Ανόρθωσης” που είναι αυτό που θα έπρεπε να έχει κάνει η κυβέρνηση Καραμανλή το 2009, αντί να κλείσει τη Βουλή και να προαναγγείλει εκλογές.

Ξέρω ότι ο Σύριζα είναι το μόνο κόμμα που τολμάει να κάνει “θετική” προεκλογική καμπάνια – ακόμα κι αν εκτίθεται μερικές φορές – λέγοντας ευθέως τις απόψεις του για τα επιμέρους ζητήματα, όταν ΝΔ-ΠΑΣΟΚ έχουν ως μοναδικό επιχείρημα ότι “κυβέρνηση Σύριζα=καταστροφή”. Την ίδια στιγμή οι ίδιοι - κρυβόμενοι πίσω από το δάχτυλό τους - δεν έχουν τολμήσει να αρθρώσουν την παραμικρή πρόταση που θα έκαναν προς τους ΕΕ/ΔΝΤ/αγορές στο πλαίσιο της περιβόητης “επαναδιαπραγμάτευσης” - ούτε και ξεκαθαρίζουν ποιό είναι το plan B τους, αν οι ΕΕ/ΔΝΤ/αγορές δεν δεχτούν καμία επαναδιαπραγμάτευση.

Ξέρω ότι αν οι ΝΔ-ΠΑΣΟΚ είχαν στα χέρια τους “βρωμιές” στις οποίες έχουν εμπλακεί στελέχη του Σύριζα, θα τις είχαν κάνει βούκινο, και δεν έχει ακουστεί το παραμικρό.

Ξέρω ότι ο Σύριζα, εφόσον σχηματίσει κυβέρνηση, έχει υποσχεθεί να ψηφίσει σειρά νομοσχεδίων από τις πρώτες μέρες διακυβέρνησής του, όπως η κατάργηση του νόμου περί ευθύνης υπουργών, η μείωση των αμοιβών των υπουργών και η προώθηση υποθέσεων πολιτικής διαφθοράς στη δικαιοσύνη.


Επίσης,

Ξέρω ότι τα επόμενα 10-15 χρόνια θα είναι δύσκολα για τη χώρα, είτε με κυβέρνηση Σύριζα, είτε με κυβέρνηση ΝΔ.

Ξέρω ότι δεν θα πάρω αύξηση στο μισθό μου, ούτε οι γονείς μου στις συντάξεις τους.

Ξέρω ότι οι ΕΕ/ΔΝΤ/αγορές προτιμούν μια κυβέρνηση ΝΔ παρά μια κυβέρνηση Σύριζα, και πιθανότατα θα κάνουν ό,τι μπορούν (μαζί με τα ΜΜΕ της διαπλοκής) για να εμποδίσουν την μακροημέρευση μιας κυβέρνησης Σύριζα, με πιθανή κατάληξη τη σύντομη διάρκειά της.

Ξέρω ότι η κριτική και ο κοινωνικός έλεγχος πάνω σε μια πιθανή κυβέρνηση της Αριστεράς, θα ασκείται πολύ πιο αυστηρά από ό,τι συνέβαινε μέχρι σήμερα σε προηγούμενες κυβερνήσεις. Κακοπροαίρετα από την αντιπολίτευση και τα διαπλεκόμενα ΜΜΕ και καλοπροαίρετα από την πλευρά των ψηφοφόρων της Αριστεράς (που δεν είναι απαραίτητα αριστεροί).
Και ότι θα έχω προσωπική απαίτηση να δω να υλοποιούνται από τις πρώτες μέρες 5-10 αποφάσεις στην κατεύθυνση της κατάργησης των εξωφρενικών προνομίων των οποίων χαίρει η πολιτική τάξη σήμερα. Θα έχω προσωπική απαίτηση να δω να υλοποιούνται αριστερές πολιτικές, που δεν προϋποθέτουν οικονομικό κόστος. Αν η Αριστερά στην Ελλάδα έκανε ένα βασικό λάθος τα τελευταία 30 χρόνια, αυτό ήταν ότι διεκδικούσε πάντα "περισσότερα λεφτά" και ενίοτε υποσχόταν ακόμα περισσότερα. Αν θες να ασκήσεις Αριστερή πολιτική, μπορείς να το κάνεις και χωρίς λεφτά - και αυτό απαιτώ να δω από μια πιθανή κυβέρνηση Σύριζα.

Τέλος,

ξέρω ότι το διακύβευμα σε αυτές τις εκλογές δεν είναι ποιός θα μοιράσει τα περισσότερα λεφτά και τα περισσότερα προνόμια. Έχω να διαλέξω από τη μία πλευρά τα κόμματα και τα πρόσωπα που είναι υπεύθυνα για την τραγική κατάσταση που έφτασε η χώρα το 2009 και που είναι επίσης υπεύθυνα για την ανικανότητα που επέδειξαν στο να αντιμετωπίσουν τα προβλήματα από το 2009 μέχρι σήμερα. Κόμματα και πρόσωπα δοκιμασμένα και αποτυχημένα.
Από την άλλη πλευρά, έχω ένα κόμμα και κάποια πρόσωπα, που επέδειξαν ανωριμότητα πολλές φορές, αλλά που επί της ουσίας δεν έχουν δοκιμαστεί – ούτε και έχουν πετύχει κάτι μέχρι στιγμής. Παρ'όλη την ανωριμότητά τους όμως, έχουν μια (αφελή; αλλά πάντως) πίστη σε αυτά που λένε και αυτά που κάνουν και δεν κοιτάνε αποκλειστικά την προσωπική τους πολιτική επιβίωση. Ξέρουν και οι ίδιοι ότι ο δρόμος τους δεν θα είναι σπαρμένος με ροδοπέταλα, ότι θα συναντήσουν αντίσταση, ότι έχουν τεράστια προβλήματα να αντιμετωπίσουν (πέραν της οικονομίας) και ότι θα χρειαστεί να συγκρουστούν με πολλά συμφέροντα. Ο μέχρι σήμερα πολιτικός τους βίος, δείχνει ότι έχουν πίστη στις αξίες της ισονομίας, της πολυφωνίας, της αλληλεγγύης, της κοινωνικής δικαιοσύνης.

ΔΕΝ ΞΕΡΩ αν στο τέλος αυτής της διαδρομής θα αναγκαστεί η χώρα να επιστρέψει στη δραχμή. Δεν θα το ήθελα.

ΞΕΡΩ ότι ανάμεσα στο πακέτο
“ευρώ / αδιαφάνεια / διαπλοκή / συγκάλυψη”
και στο πακέτο
“ ??? / ισονομία / πολυφωνία / αλληλεγγύη / κοινωνική δικαιοσύνη”
θα διαλέξω να προσπαθήσω για να πετύχει το δεύτερο.
Κι ας αποτύχω.
 
Σε μια προσπάθεια να ορίσουμε την κοινή λογική ανατρέχουμε στη Wikipedia:

Κοινή λογική
Με τον όρο κοινή λογική εννοείται ο τρόπος αντίληψης των κανόνων της ζωής και της κοινωνίας που είναι αποδεκτές από τους πολλούς και κατά κανόνα αποβαίνουν ωφέλιμες σε αυτόν που τις εφαρμόζει. Κοινή λογική ονομάζουμε και το φαινόμενο αυτό, όπου καθε κοινωνία έχει σαν κατεστημένο, στον τροπο σκεψης (σαν μαζα), δηλαδή τα ήθη και τα έθιμα αλλά και τους Νόμους που η πλειοψηφία ακολουθεί, καθ' όσον οι κανόνες αυτοί απορρέουν από την κουλτουρα αυτή που οδηγεί σε εκμάθηση και συνήθειες συκεκριμένου τρόπου ζωής. Χάρις εις τους νόμους αυτούς εξασφαλίζεται η βιοσιμότητα των κοινωνιών. Οι κοινωνίες στις οποίες αναφέρεται το παρόν θέμα ποικίλουν, λαμβάνοντας υπ' όψιν το γεγονός ότι ο όρος "Κοινωνία" αντιπροσωπεύει μια Μητρόπολη η οποία και απαρτίζεται απο εκατομμύρια ανθρώπους - ή, πιο απλά, από μιά "πυρηνική" οικογένεια. Οι νόμοι αυτοί είναι ο σκελετός της κοινής λογικής αλλά όπως αναφέρθηκε εκ των προτέρων, για να έχουμε καλύτερη κατανόηση του ορισμού "κοινή λογική", πρέπει να κατανοήσουμε την κουλτούρα καθε ομαδας.

Επομένως, αν έπρεπε να σκιαγραφήσουμε την έννοια της “κοινής λογικής” με 3 σημεία, συμπεραίνουμε ότι:
  1. η κοινή λογική, προκειμένου να μπορεί να προσδιορίζεται ως “κοινή” θα πρέπει να είναι και η λογική των πολλών
  2. πρόκειται για το σύνολο εκείνων των κοινωνικών όρων που κατά κανόνα αποβαίνουν ωφέλιμες σε αυτόν που τις εφαρμόζει
  3. για την πλήρη κατανόηση της “κοινής λογικής” σε μια δεδομένη κοινωνία θα πρέπει να λαμβάνουμε υπ'όψη την κουλτούρα της εκάστοτε κοινωνίας και τις συνήθειες ενός συγκεκριμένου τρόπου ζωής.

Για να δούμε τί δεν συνιστά κοινή λογική, αντιστρέφουμε τα 3 παραπάνω συμπεράσματα:
  1. η θεωρία μιας μειοψηφίας δεν μπορεί να οριστεί ως “κοινή λογική”
  2. κοινωνικές συμβάσεις που δεν αποβαίνουν ωφέλιμες για εκείνους που τις εφαρμόζουν δεν μπορούν (κατά κανόνα) να κατατάσσονται στην κοινή λογική
  3. κοινωνικές συμβάσεις που δεν συνάδουν με την κουλτούρα ενός συνόλου και τις συνήθειες ενός συγκεκριμένου τρόπου ζωής, επίσης δεν μπορούν να κατατάσσονται στην κοινή λογική

Ένα χαρακτηριστικό του λόγου των υπερασπιστών της "δυτικής προοπτικής" της χώρας (ή αλλιώς τους περί της αστικής τάξης) στην εγχώρια δημόσια σφαίρα (πολιτικοί, δημοσιογράφοι, συγγραφείς κ.ά.) - ιδιαίτερα σε αυτά τα σχεδόν 2 χρόνια της μετά-Μνημονίου εποχής - είναι η επίκληση της “κοινής λογικής”:

Η Ντόρα Μπακογιάννη σε συνέντευξή της στον Μπάμπη Παπαδημητρίου υποστηρίζει την παράταση της κυβέρνησης Παπαδήμου μέχρι το τέλος της 4ετίας καθ'ότι κάτι τέτοιο "είναι κοινή λογική”.
Ο Αλέξης Παπαχελάς, υποστήριζε (τουλάχιστον όταν το ΛΑΟΣ έδειχνε να έχει δημοσκοπική επιρροή κοντά στο 9%) ότι η “επιτυχία” του Καρατζαφέρη οφείλεται στη σύνταξή του με την “κοινή λογική” και προσέθετε ότι αυτή η ανοδική πορεία ενισχύεται από την ύπαρξη “υπεύθυνων” ατόμων γύρω του. Βέβαια από τότε που η δημοσκοπική επιρροή του ΛΑΟΣ έχει πέσει στο 2-3%, ο Αλέξης Παπαχελάς δεν ερμήνευσε αν αυτό σήμερα οφείλεται σε κάποια παρέκκλιση της πολιτικής του ΛΑΟΣ από την κοινή λογική, ή αν μειώθηκε υπευθυνότητα του επιτελείου του. Ωσάν δηλαδή η κοινωνία να “επιβράβευσε” την υπεύθυνση στάση του ΛΑΟΣ. Άραγε τώρα, που ο κύριος όγκος ψηφοφόρων του ΛΑΟΣ έχει μετατοπιστεί προς τη Χρυσή Αυγή, ενδέχεται ο Αλέξης Παπαχελάς να τολμήσει αντίστοιχες ερμηνείες του φαινομένου;
Ο Πάσχος Μανδραβέλης σε όλα του τα άρθρα αυθαίρετα κατατάσσει τις προσωπικές του απόψεις στην “κοινή λογική”
Ο Κωνσταντίνος Μπογδάνος προ μηνών από το ραδιόφωνο, απαντώντας σε μήνυμα ακροατή, ο οποίος υποστήριζε πως το Μνημόνιο και η απορρέουσα από αυτό πολιτική είναι αποτέλεσμα συνομωσίας “σκοτεινών” τραπεζικών και υπερεθνικών κέντρων, ανταπάντησε – δήθεν αφοπλιστικά – θέτοντας το δίλημμα ότι ακόμα κι έτσι να είναι, εμείς θέλουμε άραγε να συνταχθούμε με τους ισχυρούς ή με την απομόνωση;
(Ευτυχώς που δεν ήταν ο Κωνσταντίνος Μπογδάνος που έλαβε το τελεσίγραφο του Ντούτσε το 1940 που θα τον καλούσε είτε σε συστράτευση με τον άξονα είτε σε αντιμετώπιση των συνεπειών. Τί θα απαντούσε εκεί άραγε βάσει του ανωτέρω σκεπτικού; Σημειωτέον, η Ελλάδα υπήρξε η μόνη χώρα που προέβαλε καθολική αντίσταση στη φασιστική εισβολή - επέλεξε δηλαδή την "απομόνωση".)
Ο Στέφανος Μάνος είναι ο "πατριάρχης" της θεωρίας περί "κοινής λογικής".

Βλέπουμε λοιπόν ότι κατά έναν περίεργο τρόπο η “κοινή λογική” πάντα βρίσκεται με την πλευρά της “δυτικόστροφης” (ας το θέσουμε σχηματικά) όχθης και, επίσης, πάντα έρχεται σε σύγκρουση με την “παλαβομάρα” των – πλειοψηφούντων – διαμαρτυρόμενων. Κοινή λογική στις (πλέον εύρωστες σε παγκόσμια κλίμακα) ευρωπαϊκές κοινωνίες δεν είναι το να διατίθενται άδεια οικήματα για τους ολοένα περισσότερους άστεγους, δεν είναι το να γίνονται κινήσεις για την καταπολέμηση της εκρηκτικής ανεργίας των νέων (εκτός φυσικά της συνεχούς μείωσης του προτεινόμενου μισθού), δεν είναι ο έλεγχος της ανασφάλιστης εργασίας.

Σκοπός του παρόντος blog ουδέποτε υπήρξε η ξερή σύνταξη με κάποιο μπλοκ, μνημονιακό ή αντιμνημονιακό. Θα μπορούσε κάποιος να πει ότι λόγω κρίσης και Μνημονίου επιβλήθηκαν κάποιες εύστοχες ρυθμίσεις, πχ η ηλεκτρονική συνταγογράφηση, η απελευθέρωση των κλειστών επαγγελμάτων, η ενοποίηση των ασφαλιστικών ταμείων.
Εκείνο που τίθεται προς προβληματισμό είναι το κατά πόσο νομιμοποιείται ο οποιοσδήποτε πόλος εξουσίας (πολιτικοί, δημοσιογράφοι κλπ) να βρίσκεται στα κάγκελα καταγγέλοντας διάφορες καταστάσεις (ενίοτε νοσηρές) επικαλούμενος την "κοινή λογική", κουνώντας το δάκτυλο με την κατακλείδα “δεν είμαστε Ευρώπη”;

Άραγε θέλουμε να είμαστε Ευρώπη; Ως “Ευρώπη” βαφτίζουν συνήθως τη Γερμανία, τη Γαλλία, την Αγγλία, τις Σκανδιναβικές χώρες. Το ερώτημα είναι: “Ακόμα κι αν θέλαμε, μπορούμε να γίνουμε Ευρώπη;” Μπορεί κάποιος με το στανιό να επιβάλει σε μια κοινωνία τις νόρμες άλλων κοινωνιών;
Πράγματι, κάποιες χώρες της Ευρώπης τα έχουν καταφέρει καλύτερα από άλλες – και αυτό δεν αφορά μόνο σε οικονομικά μεγέθη, αλλά και σε επίπεδο κοινωνικού κράτους. Ας πάρουμε το παράδειγμα των Σκανδιναβικών χωρών. Έστω ότι θέλουμε ξαφνικά να γίνουμε Σουηδία. Είναι άραγε θέμα απόφασης; Μπορεί μια χώρα να μπει σε ένα βεστιάριο και να φορέσει τη “στολή” μιας άλλης χώρας που θα λειτουργήσει ως μοντέλο; Αν υποθέταμε ότι η χώρα-μοντέλο ήταν η Ελλάδα, θα μπορούσε εν μία νυκτί η σουηδική κοινωνία να προσαρμοστεί στο ελληνικό μοντέλο; Της a-la-carte τήρησης των νόμων, της ωφελιμιστικής αντίληψης για την κοινωνική συνύπαρξη, της (ανατολίτικης και χαλαρής) θεμιτής ή της (με δόλο) αθέμιτης συναλλαγής μεταξύ 2 πλευρών;

Ένα βασικό πρόβλημα στη διαχείριση της ευρωπαϊκής κρίσης χρέους είναι ότι δοκιμάζονται “εργαλεία” για την αντιμετώπισή της που αγνοούν την ιστορική διαδρομή των κοινωνιών. Εφαρμόζονται στην ελληνική κοινωνία, του πλέον πρόσφατου (στην Ευρωπαϊκή Ένωση) εμφυλίου, της βαρειάς "οθωμανική" κληρονομιά, οι ίδιες λύσεις που προκρίθηκαν στην πρώην αποκιοκρατούμενη Αργεντινή ή στην πρώην σοσιαλιστική Ρουμανία. Παρατηρούμε λοιπόν ότι οι υπερεθνικές ελίτ προσπερνούν (;) τα κοινωνικά και ιστορικά συμφραζόμενα, αφελώς προσηλωμένες στο επιθυμητό αποτέλεσμα που φυσικά δεν έρχεται.

Εν όψει των βουλευτικών εκλογών, παρατηρούμε ότι εκείνο το οποίο αποδοκιμάζει η πλειοψηφία της ελληνικής κοινωνίας δεν είναι τόσο η ουσία των μεταρρυθμίσεων. Η πλειοψηφία της ελληνικής κοινωνίας, λιγότερο ή περισσότερο, υπήρξε διαμαρτυρόμενη για τα φαινόμενα διαφθοράς στις συναλλαγές με το Δημόσιο, για την αναξιοκρατική λειτουργία του κράτους, για την πελατειακή λογική των κομμάτων. Εκείνο στο οποίο αντιδρά η ελληνική κοινωνία είναι το αλαζονικό ύφος της πολιτικής τάξης ("μαζί τα φάγαμε"), η ταχύτητα εφαρμογής πολύ σκληρών μέτρων, η αδιαφορία για τις άμεσες και έμμεσες επιπτώσεις, η ανυπαρξία πρόβλεψης προς αντιμετώπιση των επιπτώσεων. Εν ολίγοις, η κυρίαρχη (και επιβαλόμενη) αντίληψη της κοινωνικής ζωής με όρους λογιστικής, όπου τα πάντα κρίνονται βάσει του οικονομικού αποτελέσματος.

Με αυτό σαν δεδομένο βλέπουμε ότι το εκλογικό σώμα παρουσιάζει σε πρωτοφανή βαθμό την τάση της "αρνητικής" ψήφου - ψηφίζοντας κόμματα που δεν πρόκειται ή/και που δεν θέλουν να συμμετέχουν στη διακυβέρνηση της χώρας. Αν πρέπει να αναγνωρίσουμε ένα καλό στο παρελθόν σύστημα του δικομματισμού, είναι ότι η ψήφος σε κάποιο από τα 2 τέως μεγάλα κόμματα ήταν βασικά "θετική". Το βέβαιο είναι εξαιτίας της κρίσης χρέους η – αστική έστω – δημοκρατία δοκιμάζεται. Αλλά και η έκβαση αυτής της δοκιμασίας θα κριθεί από την όποια “κοινή λογική” επιδείξουμε ως σύνολο.
 
(Με τους όρους "δεξιά σκέψη", "αριστερή σκέψη" εννοούμε τις ευρύτερες θεωρίες και όχι με τη στενή κομματική έννοια)

Η δεξιά σκέψη έχει την τάση να θεωρεί ότι για τα κακά αυτού του κόσμου δεν φταίει η δομή του συστήματος, δεν μπορεί να φταίνε προσωπικά οι πολιτικοί, οι τραπεζίτες, οι επιχειρηματίες, γιατί "κι αυτοί άνθρωποι είναι". Και μάλιστα, σύμφωνα με το δεξιό αξιακό σύστημα, για να έχουν "πετύχει" στη ζωή τους σημαίνει ότι είναι εργατικοί άνθρωποι, νοικοκύρηδες, με αρχές, μόρφωση κλπ. Για τη δεξιά σκέψη, τα κακά αυτού του κόσμου οφείλονται σε κάποιες αόρατες δυνάμεις, συνομωσίες, σκοτεινούς τύπους με καπαρντίνες, εβραίους πράκτορες κλπ που επιβουλεύονται τον τίμιο και εργατικό λαό της εκάστοτε χώρας σε κρίση. Και όλα αυτά γίνονται στο σκοτάδι. Εν συντομία όλη η παραπάνω φιλοσοφία συμπυκνώνεται στην ατάκα "είναι όλα στημένα". Και ο καλοπροαίρετος δεξιός ελπίζει ότι θα βρεθεί κάποια στιγμή ένας αγνός ανιδιοτελής και άφοβος ηγέτης (με άσπρο καπέλο, όπως φοράει ο "καλός" στα καουμπόικα για να μην τον μπερδεύουμε με τον "κακό" που φοράει πάντα μαύρο καπέλο) και θα καθαρίσει τη βρώμα από γύρω του.

Η αριστερή σκέψη αντιθέτως λέει ότι δεν υπάρχει καμία συνομωσία, ότι όλα είναι στο φως. Ότι τα κακά αυτού του κόσμου τα προξενούν άνθρωποι σαν εσένα κι εμένα, με κρέας και κόκαλα, που έχουν πρόσωπο, διεύθυνση, που βρίσκονται στο φως. Είναι οι εξουσιαστές κάθε είδους, κυβερνήσεις, τραπεζίτες, μεγαλοεπιχειρηματίες, Πόσο πιο "στο φως" μπορεί να είναι τα πράγματα όταν διορίζονται οι εκλεκτοί των τραπεζών επικεφαλής 2 χωρών της ευρωζώνης; Πόσο πιο "στο φως" μπορεί να είναι τα πράγματα όταν πολιτικοί, τραπεζίτες και μεγαλοδημοσιογράφοι-υπάλληλοι-επιχειρηματικών-συμφερόντων μας λένε κατάμουτρα ότι η μόνη μορφή "εξυγίανσης" που υπάρχει είναι η σφαγή του κοινωνικού κράτους, η μείωση του βιοτικού επιπέδου, ενώ ταυτόχρονα δε συζητιέται τίποτα για τις ευθύνες εκείνων που διαχειρίστηκαν τόσο εγκληματικά (όχι λανθασμένα, γιατί το λάθος προϋποθέτει αμέλεια, εδώ έχουμε συνειδητή κακοδιαχείριση) τα δημόσια οικονομικά; Και ο καλοπροαίρετος αριστερός ελπίζει ότι κάποια στιγμή θα έρθει η "θεία φώτιση" στον κόσμο, ο οποίος θα ξεσηκωθεί και θα κόψει μερικά κεφάλια, οπότε μετά θα ζήσουν αυτοί καθόλου κι εμείς καλύτερα.
 
Έκλεισαν: 1 supermarket, 1 τράπεζα, 1 φαρμακείο, 2 καταστήματα ρούχων, 2 κομμωτήρια, 1 φωτογραφείο, 1 ό,τι-πάρεις-1-ευρώ, 5 χώροι εστίασης, 2 φούρνοι, 1 ψιλικατζίδικο, 7 καταστήματα ηλεκτρονικών, 1 υδραυλικός, 1 δισκοπωλείο, 1 εκδοτικός οίκος, 3 φωτοτυπάδικα, 1 στούντιο ηχογραφήσεων, 1 εκκλησιαστικά είδη, 1 κατάστημα παιχνιδιών, 1 ταξιδιωτικό γραφείο, 1 μουσικών οργάνων
Άνοιξαν: 1 εταιρία logistics, 1 parking, 1 studio tattoo, 1 κατάστημα ηλεκτρονικών, 1 χώρος εστίασης, 1 αποθήκη χαρτικών
Αλλαγές: 3 χώροι εστίασης > 3 χώροι εστίασης, 2 καταστήματα ρούχων > 1 χώρος εστίασης + 1 φαρμακείο, 1 κατάστημα ηλεκτρονικών > 1 κατάστημα οπτικών
 
Καφετέρια "Αντι-Μνημόνιο". Τώρα οι αγανακτισμένοι της Νέας Σμύρνης έχουν το δικό τους στέκι.
Διακοσμημένη (πάτωμα-κολώνες) με πρωτοσέλιδα της τελευταίας διετίας. (το έμπειρο μάτι θα διακρίνει μια προτίμηση στα εξώφυλλα της Αυριανής)

Με μια ψύχραιμη πολιτική ματιά, διακρίνει κανείς μια πόλωση στην ελληνική κοινωνία, εν όψει και των εκλογών. Ο Χάρι Κλιν στο Αλαλούμ (1982) είχε μια ωραία σκηνή όπου εν όψει των εκλογών στο χωριό, ο καθένας βάφει το σπίτι του στο χρώμα του κόμματος που υποστηρίζει, μπλε, πράσινο, κόκκινο. 29 χρόνια μετά, έχουμε ξεπεράσει τα κόμματα, το δίλημμα είναι Μνημόνιο ή αντι-Μνημόνιο. Βέβαια ακόμα δεν έχω δει μαγαζί που να "βάφεται στα χρώματα" του Μνημονίου, αλλά ποτέ δεν ξέρεις...

Με μια ψύχραιμη καλλιτεχνική ματιά, θα μπορούσε να θεωρηθεί ως ένα Dada μνημείο του μέλλοντος. (ναι, είμαι πολύ ρομαντικός)
 
Η χώρα, ο τόπος, η κοινωνία, πιθανότατα και ολόκληρο το "παγκόσμιο χωριό" βρίσκεται σε μια καμπή αυτήν την εποχή. Φυσικά για την περίπτωση της Ελλάδας συντρέχουν πιο ειδικοί λόγοι που έφεραν αυτήν την καμπή, υπάρχουν όμως και οι γενικότεροι λόγοι που αφορούν στην ΕΕ, την παγκόσμια ισορροπία δυνάμεων, τις αντοχές των κοινωνικών μας δομών και ούτω καθεξής.

Μέχρι πρότινος, ο καθένας μπορούσε να κάνει κάποια "σχέδια" για το μέλλον, ένα στοιχειώδη προγραμματισμό για το πώς θα ήθελε να εξελιχθεί η ζωή του. Χωρίς απαραίτητα να θεωρεί ότι προ κρίσης ο δρόμος θα ήταν στρωμένος με ροδοπέταλα. Παρ'όλα αυτά, εξαιτίας των έκτακτων οικονομικών συνθηκών τα σχέδια (οικογενειακά, επαγγελματικά κλπ) αναβάλονται επ' αόριστον μιας και το "κλίμα" στην αγορά και την κοινωνία δεν προδιαθέτει για θετικές εξελίξεις. Φυσικά, δε μας χρώσταγε κανείς τη βεβαιότητα ότι όλα θα πάνε καλά. Έτσι, κάποιοι αποδέχονται αρκετά στωικά την πραγματικότητα που έχει προκύψει. Χρησιμοποιώ τη λέξη "πραγματικότητα" όμως και όχι "μοίρα". Εδώ είναι που θέλω να σταθώ κυρίως.

Είναι προφανές ότι πολλά πράγματα ήταν στραβά στην Ελλάδα. Σε επίπεδο πολιτικού συστήματος, σε επίπεδο
νοοτροπίας, κοινωνικής συνείδησης, παιδείας κλπ, αν και όλα αυτά λίγο-πολύ συνδέονται μεταξύ τους. Επομένως η πραγματικότητα που μας "έλαχε" δεν μας "έλαχε" ακριβώς, μάλλον εμείς πήγαμε γυρεύοντας μέχρι ενός σημείου. Αυτή όμως η πραγματικότητα δεν αφορά μόνο στην Ελλάδα. Αφορά και σε άλλες αδύναμες χώρες στην ΕΕ, ακόμα και σε μερικές ισχυρές χώρες στην ΕΕ, ακόμα και στις ΗΠΑ, όπου και έπεσε το πρώτο κομμάτι του ντόμινο που ανέδειξε μετά τα προβλήματα όλων των χωρών. Όπως λοιπόν εμείς (σχηματικά ως "Ελλάδα") είμαστε υπεύθυνοι για πολλά από όσα τραβάμε τώρα, αντίστοιχα και κάποιοι άλλοι είναι υπεύθυνοι στο δικό τους εθνικό ή και υπερεθνικό επίπεδο για τα όσα τραβάνε.

Αυτό που με προβληματίζει είναι ότι, οκ, εμείς φταίξαμε σε ένα βαθμό ο καθένας για το ότι βρεθήκαμε εδώ και αυτό
πληρώνουμε. Εκείνοι όμως που έφταιξαν σε μεγαλύτερο βαθμό για αυτό που συνέβη (στην Ελλάδα, στην ΕΕ, στις ΗΠΑ, οπουδήποτε) πώς γίνεται να ξεφεύγουν χωρίς καλά-καλά να τους ασκείται κριτική; Δε μιλάω φυσικά για τους πολιτικούς - αυτό είναι άλλο κεφάλαιο και δε σκοπεύω να το αναλύσω. Είναι γνωστό ότι η πολιτική τάξη καλείται να διαχειριστεί ένα οικονομικό σύστημα - τον καπιταλισμό - ο οποίος προσωποποιείται στις πολιτικές των τραπεζών, των επενδυτικών εταιριών, των εταιριών αξιολόγησης, των χρηματιστηρίων κλπ κλπ.
Τα λέω πολύ χοντρικά γιατί πιστεύω ότι βγαίνει το νόημα αυτών που θέλω να πω.
Εκείνοι λοιπόν που βρίσκονται στις αρμόδιες θέσεις σε αυτούς τους οργανισμούς, δεν είναι δυνατόν να μην ήταν σε θέση να γνωρίζουν το μέγεθος του προβλήματος. Ήδη έχει προκύψει από πολλές διαφορετικές όψεις, ότι υπήρχαν προβλέψεις και προειδοποιήσεις ότι το καράβι (όχι μόνο το ελληνικό, το μεγαλύτερο καράβι) πάει στην ξέρα. Επομένως, δεν πρόκειται για κάποια "μοίρα", αλλά για μια πραγματικότητα η οποία όχι απαραίτητα "στήθηκε" (δεν είμαι της συνομωσιολογίας) από κάποιους, αλλά στην καλύτερη περίπτωση συνέβη ενώ υπήρχαν άνθρωποι οι οποίοι είχαν τη γνώση του τί έρχεται.

Αν αυτή η εντύπωσή μου είναι σωστή, σημαίνει πως αυτή τη στιγμή που εμείς καλούμαστε να μειώσουμε το βιοτικό μας
επίπεδο, κάποιοι θησαυρίζουν εις βάρος μας, πουλώντας αέρα, ασφάλιστρα κινδύνου, παράγωγα, ανεβάζοντας spreads κλπ, χωρίς πάντα οι τιμές αγοράς και πώλησης να ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα. Δηλαδή ασκούν ευθέως πολιτική. Είναι μόνο δική μου εντύπωση ότι (άσχετα από το ελληνικό πρόβλημα, μην το περιορίζουμε το θέμα) υπάρχει κάποιο δομικό πρόβλημα στο σύστημα; Με την έννοια ότι κάποια στιγμή θα έπρεπε να μπει - από ποιον; καλή ερώτηση - ένα χαλινάρι και να μην επιτρέπονται τα πάντα; Και ενώ αυτές οι πρακτικές μας οδηγούν σε κοινωνικές εντάσεις και τόσα άλλα, εξακολουθεί να μην μπαίνει ένα χαλινάρι στο τί μπορεί να κάνει ο καθένας και τί δεν μπορεί;

Για να καθαρίσω λίγο την ατμόσφαιρα, παρ'ότι θεωρώ εαυτόν πολιτικοποιημένο άτομο (επ' ουδενί κομματικοποιημένο) δεν είμαι υποστηρικτής κάποιας "μαγικής συνταγής" για το πώς "πρέπει" να λειτουργούν οι κοινωνίες κλπ.

Θέλω να παρατηρήσω όμως το εξής: συχνά όταν ασκείται κριτική στο ΚΚΕ, λένε ότι οι υποστηρικτές του ΚΚΕ λειτουργούν ως οι κάτοχοι της "απόλυτης αλήθειας" και ότι η στάση τους απέναντι στα πράγματα βασίζονται σε "βεβαιότητες" που θεωρούν νομοτελειακές. Πράγματι, κι εμένα χάος με χωρίζει με το ΚΚ. Αρνούμαι να δεχτώ ότι δεν υπάρχει ιδιωτική πρωτοβουλία, ότι τα πάντα ανήκουν και διαχειρίζονται από το κράτος, ας μη συζητήσουμε για το δικαίωμα ελεύθερης έκφρασης. Αντίστοιχα όμως, αρνούμαι να δεχτώ σαν νομοτέλεια και το ότι αυτός ο κόσμος είναι φτιαγμένος για να κυνηγάει μόνο και μόνο τα λεφτά, ή ότι κάποιος απρόσωπος μηχανισμός επιβάλει μια μείωση μισθού ή απολύσεις (και πάλι δεν αναφέρομαι στο ελληνικό δημόσιο, απολύσεις αυτήν την περιοδο γίνονται και στις ΗΠΑ) που για εκείνον που το υπόκειται πιθανώς είναι ζήτημα επιβίωσης.

Ο καπιταλισμός είναι ένα σύστημα που έχει εξελιχθεί μαζί με την ανθρωπότητα για εκατοντάδες χρόνια. Με εξαίρεση έναν αστερίσκο για την κατασπατάληση φυσικών πόρων, είναι κατά τη γνώμη μου το σύστημα που ταιριάζει περισσότερο στην άγρια ανθρώπινη φύση. Εκείνη που δεν θέλει να μοιράζεται, που θέλει να ορίζει, να διαφεντεύει, να ηγείται, να συσσωρεύει. Από την άλλη, ο σοσιαλισμός, ο κομμουνισμός, είναι συστήματα που εξασφαλίζουν μια μίζερη επιβίωση σε όλους. Το ιδανικό κατά τη γνώμη μου θα ήταν ένα σύστημα που θα ταίριαζε όχι στην άγρια, αλλά στην πολιτισμένη ανθρώπινη φύση. Ένα σύστημα που με το σημερινό πλούτο και τεχνολογία που υπάρχει θα μπορούσε να διασφαλίζει αξιοπρεπή ζωή, μόρφωση, αλληλεγγύη για όλους τους κατοίκους του πλανήτη. Αυτό φυσικά είναι ανέφικτο, οπότε το προσπερνάμε.

Το ζητούμενο όμως τελικά είναι: Υπάρχει κάποιο όριο πέρα από το οποίο η ηθική μας μάς ορίζει να μην υποστηρίζουμε πλέον το Χ σύστημα/θεσμό; Σε ένα απλό παράδειγμα, αν τα προϊόντα καπνού ευθύνονται για εκατομμύρια θανάτους ετησίως, στα πόσα εκατομμύρια θανάτους ορίζουμε ότι πρέπει να απαγορευτούν τα  προϊόντα καπνού; Σε ένα ακραίο παράδειγμα, αν αυτή η κρίση οδηγήσει σε λιμοκτονία 50 εκατομμύρια ευρωπαίους, τότε θα πούμε (α) ότι φταίει το κακό το ριζικό μας που δεν φροντίζαμε το δημόσιο χρέος, ή μήπως (β) ότι φταίει η ίδια η δομή του συστήματος, στο οποίο επειδή ορισμένοι αεριτζήδες αλλάζουν τις τιμές σε άυλους τίτλους έρχεται η καταστροφή; Πρέπει να δούμε άραγε τη σημερινή κρίση σαν μια φυσική καταστροφή που ήρθε σαν τιμωρία από το θεό Χρήμα ή πρόκειται για μια σειρά προβληματικών συνθηκών και δομών που ήρθαν ως αποτέλεσμα συνειδητών επιλογών ορισμένων ανθρώπων; Και που επίσης με συνειδητές επιλογές ανθρώπων μπορεί να εμποδιστεί; Πχ, μια σύγχρονη Σεισάχθεια

Ο "υπαρκτός σοσιαλισμός" κατέρρευσε το 1989. Όμως θα ήταν αδύνατο να καταρρεύσει το 1950. Είχε ακόμα μια δυναμική, μπορούσε ακόμα να προσφέρει στους εξαθλιωμένους πληθυσμούς αυτή τη μίζερη σταθερότητα. Μετά από 40 χρόνια, χάθηκε η δυναμική, σάπισε το σύστημα, αποδείχτηκε ότι δεν τσουλάει αυτό το πράγμα και αναγκαστικά κατέρρευσε. Αντίστοιχα, ο καπιταλισμός, έχει προσφέρει πολλά πράγματα στην ανθρωπότητα. Αποκλείεται όμως το ενδεχόμενο να μην έχει να προσφέρει άλλα; Ή εν πάσει περιπτώσει, να χρειάζεται κάποια όρια που θα μπούνε και θα ορίζουν το μέχρι ποιού σημείου μπορεί να κερδοσκοπεί κάποιος;

Σε αυτή τη σύγκριση αναρωτιόμουν το εξής: Έστω ότι σήμερα υπήρχε ακόμα το ανατολικό μπλοκ. Πόσοι από εμάς μπορούν να βάλουν το χέρι τους στη φωτιά ότι η τάση απόδρασης πολλών ανθρώπων στη σημερινή συγκυρία δεν θα ήταν από δυσμάς προς ανατολάς; (τα παραδείγματα της Κούβας και της Βενεζουέλας δεν υποκαθιστούν στο ελάχιστο την παγκόσμια επιρροή της ΕΣΣΔ και του υπόλοιπου σοσιαλιστικού μπλοκ)
 
"Whaaat..? The store next door is closing down..?
We're closing down too...!!!!
HURRY! Up to 60% off."
Picture